2019 Nobel Fizik Ödülü, Üç bilim insanı; James Peebles, Michel Mayor ve Didier Queloz’a uzay çalışmaları neticesinde, evrenin evrimi ve dünyanın evrendeki yeri hakkındaki anlayışımıza ve bilgi seviyemize sundukları değerli katkılarından dolayı verildi.
Princeton Üniversitesi’nden Profesör James Peebles, fiziksel kozmoloji alanında yaptığı teorik keşifleri, Cenevre Üniversitesi’nden Profesör Michel Mayor ve Cambridge Üniversitesi’nden Profesör Didier Queloz ise, güneş sistemi dışında bulunan bir gezegenin (ötegezegen), güneşe benzer bir yıldızın yörüngesine girmesine ilişkin keşifleri ile bu ödüle layık görüldüler.
Prof. James Peebles ve Kozmik Teori
Ödülün ilk yarısı, fiziksel kozmolojideki teorik keşiflere katkılarından dolayı Princeton Üniversitesi’nden Kanadalı bir bilim insanı olan Prof. James Peebles’e verildi.
Peebles, kozmik radyasyonun önemini keşfetti ve bu sayede bilime, evrenimizin karanlık bileşenlerinin daha iyi anlaşılmasına yardımcı oldu.
Hassasiyet bilimini kullanarak, matematiksel temellere ve kozmolojiye dayanarak, şuanda fiziksel kozmoloji olarak bilinen şeylerle ilgili tüm bile-geldiklerimizi değiştirdi.
Princeton Üniversitesi’nin basın toplantısında, Peebles’le yapılan doğrudan telefon görüşmesinde, Pebbles, yakın zamanda aldığı Nobel Ödülü hakkında sorulan birkaç soruyu yanıtladı:
İsveç devlet televizyonu TV4, “Aslında % 5'ten daha azını tespit edebilmemiz önem taşıyor, diğer % 95'e karşılık gelen şey nedir? Karanlık madde ve karanlık enerji nedir?” diye sordu.
Peebles’in verdiği yanıt “Karanlık madde ve karanlık enerji gizemlidir. Büyük ilerlemeler kaydetmemize rağmen, henüz hala netlik kazanmayan birçok soru var.”
TV4, “Evrenimizin yaratılmasından bu yana 14 milyar yıl geçti. Başka gezegenlerde yaşam olduğunu düşünüyor musunuz?”
Peebles, “Bu sadece bir tahmin, gerçekleştirdiğim keşif, çok fazla gezegen olduğundan emin olabileceğimize dikkat çekerken, asıl ironik olan şey, bunların arasında kesinlikle bir tür yaşam formun olacağıdır ve bundan eminiz. Onların dünyamızdaki gibi bir şey olup olmadıklarını bilmek benim açımdan çok zor. Şimdilik bizler, bu diğer yaşam formlarını, diğer gezegenleri asla, ama asla görmeyeceğiz. Bu keşif, bilimin ilerlemesini ve gücünü gösterirken aynı zamanda sınırlarını da gösteriyor.” dedi.
Peebles’in günümüzde bilim alanına yeni giriş yapan ve ilgi gösteren gençlere tavsiyesi: “Bilime, ona duyduğunuz sevgi ve hayranlık için girmelisiniz.”
Michel Mayor ve Didier Queloz
Ödülün diğer yarısı ortaklaşa olarak, İsviçreli bilim insanları, Cenevre Üniversitesi’nden Michel Mayor ve Cenevre Üniversitesi’nden ve aynı zamanda Cambridge Üniversitesi’ndeki Cavendish Laboratuvarı’ndan Didier Queloz’a verildi.
Her iki bilim insanına da, Ekim 1995'te güneş tipi bir yıldızın yörüngesinde bulunan bir ötegezegen (güneş sistemi dışı gezegen) keşfi için ödül verilmişti ve bu keşfedilen ilk ötegezegen idi. O günden bugüne kadar daha birçok ötegezegen keşfedildi.
Şuan artık birçok farklı gezegensel varlığın (ötegezegenlerin) var olduğunu biliyoruz. Mayor ve Queloz’un bu ötegezegen keşfi sayesinde, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve evrimleştiği hakkında daha fazla şey öğrenmemizi sağlayan daha başka birçok ötegezegen çalışmaları da gerçekleştirildi.
Bu keşifler ve çalışmalar sayesinde artık kendi gezegenimiz olan dünya hakkında daha fazla şeyler biliyor ve onu daha iyi bir şekilde tanıyor ve anlıyoruz.
Michel Mayor ve Didier Queloz, keşfettikleri ötegezegeni doğrudan göremediklerinden dolayı, başka ve bilinmeyen yöntemler kullanmak zorunda kaldılar. Daha sonra Dünya’dan yaklaşık 50 ışık yılı uzaklıktaki isimsiz bir yıldızı incelemeyi başardılar.
Keşfedilene kadar kimse bu tür bir gezegenin var olabileceğini bilmiyordu.
Peebles, Michel Mayor ve Queloz’un gerçekleştirdikleri keşifleri ve çalışmaları, evrenimizin genel bir resmini ortaya koydu, ve düşündüğümüzden çok daha harikaydı.
Bu üç bilim insanı bakış açımızı sonsuza dek değiştirdi…
Not: Bu çeviri makale daha önce Medium sitesinde yayınlandı
Comments