Son 20 yılda, stratejik düşünme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak için çeyrek milyondan fazla yöneticiyle çalıştım ve bu süreçte büyük potansiyele sahip birçok liderin haksız yere “stratejik değil, taktik” olarak etiketlendiğini gözlemledim. Bu etiketleme, kariyerlerinin ilerlemesini engelleyen bir bariyer haline geldi. Uzun zamandır, birinin taktiksel mi yoksa stratejik mi olduğunu belirleme süreci; iş unvanlarına, sezgilere ve dikkatlice seçilmiş gözlemlere dayanan öznel bir tahminden öteye geçemedi.

CEO’lar ve yetenek yönetimi liderleri, yüksek potansiyelli çalışanların taktiksel düşünceden stratejik yaklaşıma geçişine yardımcı olabilmek için net bir davranış yol haritasına ihtiyaç duyduklarını ifade ettiler. Bu yol haritasını oluşturmak amacıyla, Kuzey Amerika, Avrupa, Afrika ve Asya’dan 2.586 yöneticiyi araştırarak strateji geliştirme, iletişim kurma ve uygulama süreçlerinde karşılaştıkları gerçek dünya zorluklarını inceledim. Sonuç olarak, “stratejik değil, taktiksel” şeklinde geri bildirim alan herkesin geliştirebileceği üç temel davranışı belirledim.
Sezgisel Zeka
Sezgisel Zeka, düşünme biçiminizle ilgilidir: bir durumu anlama, mevcut durumdan istenen geleceğe ulaşmak için yeni fikirler üretme ve değer yaratmak amacıyla zorlukları çözme yeteneğiniz. Bu yetkinlik üç temel bileşenden oluşur:
Bağlam farkındalığı, büyük resmi görmenizi sağlar. Organizasyonunuzun iç dinamiklerini (kültür, amaç, süreçler vb.) ve dış faktörleri (pazar eğilimleri, müşteri davranışları, rekabet ortamı vb.) anlamak, hedeflerinize ulaşmak için kaynaklarınızı doğru şekilde yönlendirmenize yardımcı olur.
İçgörü, bağlam farkındalığınızdan öğrenme yeteneğinizi yansıtır ve merak ile keşif zihniyetini gerektirir. Stratejik düşünürlerin en önemli özelliklerinden biri, içgörüleri sürekli olarak kaydetme, sınıflandırma, paylaşma ve üzerine düşünme disiplinine sahip olmalarıdır.
İnovasyon, bağlam farkındalığınızı ve içgörülerinizi yeni değer yaratmak amacıyla yönlendirmenizi ifade eder. Genellikle bir sorunu çözme veya bir zorluğun üstesinden gelme sürecinden doğar.
Sezgisel zekanızı değerlendirmek için kendinize şunları sorun:
İşletmemin mevcut durumunu hem iç hem de dış perspektiflerden düzenli olarak değerlendiriyor muyum?
Değerli içgörüleri ekibimle paylaşıyor muyum?
Problem çözerken denenmiş ve doğru olana mı bağlı kalıyorum yoksa yeni yaklaşımlar mı arıyorum?
Tahsis
Tahsis, planlama sürecinizle ilgilidir. Stratejik düşünürler, hedefler belirleyerek kaynakları doğru şekilde dağıtır, karar alırken riskleri ve denge unsurlarını gözetir ve üstün değer sunarak rekabet avantajı elde eder. Zaman, yetenek ve sermaye gibi kaynakları nereye yatırdığınız, etkinliğinizin temel belirleyicisidir ve aşağıdaki bileşenleri gerektirir:
Kaynaklara odaklanma becerisi: Kaynaklar genellikle sınırlıdır ve plansız kullanıldığında, hedeflerinize ulaşmada yeterli etki yaratamayacak şekilde dağılabilir. Stratejik bir yaklaşım, kaynakları etkili bir şekilde odaklamayı, bilinçli takaslar yapma cesaretini ve kaynak kullanımınızı stratejik hedeflerinizle uyumlu hale getirme kararlılığını gerektirir.
Karar verme: Stratejik düşünürler, yalnızca mevcut seçenekleri kabul etmekle yetinmez, bunun yerine bir dizi uygulanabilir alternatif geliştirirler. Her karar belirli bir takas gerektirdiğinden, her seçeneğin artılarını ve eksilerini değerlendirir ve kabul edilebilir risk seviyesini analiz ederler.
Rekabet avantajı: Stratejinin temel amacı, değer yaratmak ve sürdürülebilir bir kazanç elde etmektir. Kaynakların ve faaliyetlerin doğru şekilde yapılandırılması, rakiplere kıyasla müşterilere üstün değer sunulmasını sağladığında rekabet avantajı ortaya çıkar. Bu avantajı elde eden stratejik düşünürler, rekabetin önünde kalabilmek için onu sürekli geliştirip güçlendirmeye devam ederler.
Etkili bir tahsisçi olup olmadığınızı belirlemek için kendinize şunu sorun:
Kaynakları proaktif olarak düşük performans gösteren alanlardan daha büyük potansiyele sahip alanlara mı taşıyım?
Zamanımı hedeflerime uygun aktivitelere mi harcıyorum?
Kendimi rakiplerime karşı nasıl ölçüyorum?
Eylem
Eylem, yaptığınız şeyle ilgilidir. Bir iş stratejisi hazırlamak sadece bir adımdır; stratejinizi nasıl uyguladığınız başarınızı belirler. Bu, başkalarıyla işbirliği yapma, hedeflere ulaşmak için stratejiler uygulama ve kişisel performansınızı optimize etme yeteneğini gerektirir.
İşbirliği, belirlenmiş bir hedefe ulaşmaya yardımcı olmak amacıyla bilgi, veri ve içgörüleri paylaşarak başkalarıyla çalışabilme yeteneğidir. Başarılı işbirliği için temel olan iletişim becerileri – sözlü, görsel ve yazılı – ve yargılamadan dinleme yeteneği, etkileşimlere açık fikirli bir yaklaşım benimsemenizi sağlar. Bu da yeni ve farklı yollar keşfetmeye olanak tanır.
Yürütme, hedeflerinize ulaşmak için kaynakları disiplinli bir şekilde kullanmayı içerir. Sürekli kesintiler, dikkat dağıtıcı unsurlar ve parlak yeni fırsatlar karşısında odaklanma ve disiplin gerektirir. Yürütme genellikle taktiksel bir süreç olarak görülse de, içinde stratejik bir bileşen barındırır; çünkü gerçekleşmemiş içgörüler, belirsizlikte kaybolacak ve sağlanabilecek değeri azaltacaktır.
Kişisel performans, hedeflediğiniz sonuçlara ulaşmak için zamanınızı, enerjinizi ve zihniyetinizi yönetme yeteneğinizdir. Stratejik olmak, değişen koşullara uyum sağlama esnekliği ve zorlukların üstesinden gelerek hedeflere ulaşmak için zihinsel çeviklik gerektirir.
Eylem becerilerinizi değerlendirmek için kendinize şu soruları sorun:
Bir stratejiyi uygulama zamanı geldiğinde, harekete geçmeye ne kadar hazırım?
Konuşmanın başında başkalarına hedeflerinin ne olduğunu sorabilir miyim?
Yol boyunca diğer engeller tarafından kolayca yoldan vaz mı geçiyorum?
Stratejiyi, avantaj sağlayan içgörülerle tanımladığımızda, kendi stratejik uyum seviyemizi değerlendirmeye başlayabiliriz. Düşünme, planlama ve eyleme geçme yeteneği stratejik düşünürleri diğerlerinden ayıran unsurlardır ve üstün değer yaratmak için öğrenilip uygulanabilecek davranışlardır. Güzellik bakana bağlı olsa da, strateji nihayetinde davranışta somutlaşır.
by Rich Horwath | HBR
Rich Horwath, liderlik ekiplerine strateji atölyeleri düzenleyen, yönetici koçu ve stratejik danışman olarak hizmet veren Stratejik Düşünme Enstitüsü’nün kurucusu ve CEO’sudur. Aynı zamanda New York Times ve Wall Street Journal’ın en çok satan yazarıdır ve Strategic: The Skill to Set Direction, Create Advantage, and Achieve Executive Excellence dahil olmak üzere sekiz stratejik düşünme kitabının yazarıdır.
Comments