Dostoyevski'nin yazarlık kariyerinin başlarında kaleme aldığı #Öteki, özellikle #insanpsikolojisi bakımından oldukça önemli bir eserdir ve ikinci romanıdır. Dostoyevski bu eserini 1846 yılında kaleme almıştır ve eserinde psikolojik #gerilim, toplumsal #eleştiri ve #ironi unsurlarını ustaca kullanmıştır.
Kitap, 9. dereceden devlet memuru Jakov Petroviç Golyadkin'in, bir sabah işyerindeki masasının karşısında, kendisiyle aynı adı taşıyan, kendisine tıpatıp benzeyen bir memurun oturduğunu görmesi ekseninde ilerler ve adeta hayatı altüst olur. Bu adam onun ikizi gibidir; yani kendisinin #öteki beni gibi bir şeydir ve Golyadkin'in bastırdığı, gizlediği ve yüzleşemediği yanlarını temsil eder.
“Yalnızca kendinden kaçmak istemiyor, bir daha geri dönmemek üzere ortadan kaybolmak istiyordu.” Dostoyevski
Bu olaydan sonra yaşadığı iç çatışmalar, okuyucunun neyin #gerçek neyin #hayal gücü olup olmadığını anlayamaması ile birleşince ortaya insanın kendisi ile savaşını anlatan psikolojik bir #roman çıkıyor.
Golyadkin'in öteki beni, onun sosyal çevresinde kabul gören, #başarılı ve #popüler bir kişilik sergilerken, Golyadkin kendini #yalnız, #dışlanmış ve #ezilmiş hisseder. Golyadkin, öteki beniyle mücadele etmeye çalışırken, giderek akıl sağlığını yitirir ve gerçeklikle bağını koparır.
Roman, Golyadkin'in doktoru Rutenspitz'in onu akıl hastanesine götürmesiyle son bulur.
Dostoyevski, Öteki romanında, çağının Rusya'sını ve birey-devlet ilişkilerini de yansıtmıştır. Romanın baş karakteri Golyadkin, devlet memurluğu sisteminin bir ürünüdür.
Statüsünü korumak ve yükseltmek için çabalayan Golyadkin, toplumun beklentilerine uygun davranmaya çalışırken, kendi kişiliğini kaybeder. Golyadkin, kendisinden alt sınıfta olanlara karşı aşağılayıcı, kendisinden üst sınıfta olanlara karşı yaltaklanıcı bir tavır sergiler.
Golyadkin, ofis müdürünün kızı Klara Olsufyevna'ya aşık olur, ancak aralarındaki statü farkı nedeniyle ona yaklaşamaz. Öteki beni ise, Klara ile flört eder ve onunla evlenmeye çalışır.
Öteki, Dostoyevski'nin yazarlık kariyerinin başlarında kaleme aldığı bir eser olmasına rağmen, onun psikolojik derinliğini, toplumsal eleştirisini ve yaratıcılığını gösteren bir başyapıttır. Dostoyevski, bu romanla, henüz literatürde olmayan #paranoid #şizofreni gibi bir akıl hastalığını muhteşem bir gözlem gücüyle ve yazım tekniğiyle anlatmıştır. Öteki, insanın içindeki çatışmaları, toplumun baskılarını ve bireyin #özgürlük arayışını konu edinen #evrensel bir eserdir.
Comments