Magnezyum, hafif olması ve yüksek mukavemet özelliklerinden dolayı savunma sanayi ve taşımacılık sektöründe çok önemli bir konuma sahiptir.
Magnezyumun salt olarak değil de alaşımlarının kullanımı, otomobillerin ağırlıklarını yapısal özelliklerden taviz vermeden büyük oranda azaltabilmektedirler. Alternatifi olmayan bu eşsiz elementin eksikliğinde neler olabileceğini bir düşünün.
Otomotiv Sektöründe Magnezyum
Otomobil üreticileri de üstün ve tercih edilebilir özelliklerinden dolayı magnezyum alaşımlı parçalar üretmeye başlamışlardır. BMW firması alaşımlı motor bloğu üretmiş ve ticari olarak kullanıma başlamıştır. Ana motorda, krank kutusu, kam kapağı alüminyum alaşımlı magnezyumdan imal edilmiş olup örnek motora göre 10kg daha hafif olmasını sağlamışlardır.
Volkswagen’in farklı otomobil parçalarının imalatı için kullandıkları akış çizelgesi için ara işlemler Şekil 1’de verilmiştir. Bu gibi alaşım kullanımı genelde üç bölüme ayrılmaktadır. İlki olan kısa vade, kullanılabilir magnezyum alaşımları ve döküm işlerinin geçerli teknolojilerini yükseltmektir. Orta vade, yarı katı döküm ve ekstrüzyon gibi özel döküm tekniklerinin geliştirilmesidir. Uzun dönem ise, yeni alaşım ve yeni imalat teknikleri olarak adlandırılabilecek dövme alaşımlarının geliştirilmesi aşamasıdır.
Savunma Sanayisinde Magnezyum
Talaşlı imalatta magnezyum talaşlı işlenmeye uygun olmasına rağmen kolay tutuşabilirliği nedeni ile tehlike arz etmektedir. Bu özellikleri ile magnezyum savunma sanayisinde de önemli ve kritik kullanım alanlarına sahip olmaktadır. Büyük tahrip gücüne sahip mühimmatlarda, radar donanımlarında, portatif yer donanımlarında ve stingray torpidolarında alevlendirme amaçlı kullanılmaktadır. Ordu donatım malzemesi olarak özellikle tehlike işareti ve aydınlatma amaçlı kullanılmaktadır. Askeri helikopterler ve uçakların korunmasında hedef yanıltma amaçlı olarak magnezyum esaslı cihazlar kullanılmaktadır. Ayrıca paraşütle atlayışlarda yerin görselleştirilmesinde de bu aydınlatmalardan faydalanılmaktadır.
Arz-Talep ve Tedarik Krizi
Bu yılın başlarında otomotiv sektörünü ciddi şekilde etkilemeye başlayan küresel çip krizi, tedarik zinciri gibi etkiler hala devam ederken, yeni bir kriz daha belirmeye başladı.
Çin, dünyanın magnezyum üretiminin yaklaşık yüzde 85'ini oluşturmaktadır. Özellikle araç üretim merkezi olan Avrupa ile ulaşım koridorunun sekteye uğraması ve bunun üzerine Çin yerel yönetiminin 50 magnezyum tesisinden 35 tanesinin enerji ihtiyacından dolayı yıl sonuna kadar kapatılması kararını alması dünyadaki araç fiyatları üzerinde inanılmaz bir etki yaratmış durumdadır.
Geçen ay sonunda Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA), 11 sanayici birliği ile birlikte artan magnezyum darboğazı konusunda uyarıda bulunarak, "Kasım sonuna kadar Avrupa'daki magnezyum stoklarının tükenmiş olacağından endişe duyuyoruz." açıklamasını yaptı. Ayrıca uzmanlar, magnezyumun üç ay içinde oksitlenmeye başladığından stoklanmasının da zor bir ürün olduğunu söylemektedirler.
Sonuçlarının da üretimde görülmesi muhtemel sorunlar ile bazı üretim tesislerinin kapanması ve bunlara bağlı olarak istihdam kaybı olabileceğine de dikkat çekilmiş durumdadır.
Fiyatlar Yükselebilir
Uzmanlara göre bu durumun devam etmesi, magnezyum kıtlığı otomotiv sektöründe ciddi bir sorun haline gelecek ve bu da doğrudan araç fiyatlarına yansıyacaktır.
Yarı iletken tedariğindeki sıkıntıların küresel otomotiv sektöründe 210 milyar dolar gelir kaybına neden olacağı belirtiliyor. Ancak işin içine bir de magnezyum krizi eklenirse, hasar çok daha ciddi boyutlara ulaşılacağı herkes tarafından dile getirilmeye başlamış durumda.
Sonuç olarak, pandeminin uzun süreli devam etme durumu, tedarik zinciri, ülkelerin önünü göremedikleri birçok olası durum için hemen her alanda stok yapma politikaları krizin derinleşmesini yol açmaktadır. Aslında bu gibi önemli krizler yeni arayışları, araştırmaları da beraberinde getirdiği bilinmesi gerekmektedir. Ülkemizde ise bu alanda yapılan çalışmalar yeterli olmayıp gerekli çalışmaların bir an önce yapılmasını zorunlu kılmaktadır.
Kaynaklar:
- ►Öztürk, F., & Kaçar, İ. (2012). Magnezyum Alaşımları ve Kullanım Alanlarının İncelenmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 1(2), 12-20
- ►t24.com
- ►dw.com
Comments