Stoacı prensipleri hayatıma uygulama şeklimi çevreme açıkladığımda, genellikle çok tutumlu yaşadığım ve gelişmek için hiçbir arzum olmadığı düşünülüyor. İnsanların bu yanılgıya neden düştüklerini gerçekten anlamıyorum. Stoacılığın, hayatınızı ve kariyerinizi geliştirmek için çaba göstermekle uyum içinde yürütülebileceğine inanıyorum.
Epiktetos, öğretilerinde daima basit bir yaşam tarzını savunmuş ve para konusunda şöyle demiştir: "Eğer dürüst, güvenilir ve onurlu bir şekilde para kazanabiliyorsanız, o zaman kazanın. Fakat bu, dürüstlüğünüzü feda etmenizi gerektiriyorsa, para kazanmanız gerekmez."
Anladığınızı biliyorum; ikisini de yapabilirsiniz. Toplumumuz genellikle 'hepsi ya da hiçbiri' mantığıyla hareket eder. Ya tutumlu bir şekilde yaşayıp biriktirirsiniz ya da parayı peşinden koşar ve isteklerinize boş yere harcarsınız. Farkındayım, sürekli olarak aşırı örnekleri okur ve duyarız. Netflix'te ya açgözlülüğün felakete nasıl yol açtığını anlatan belgeseller ya da tüm mal varlığımızdan vazgeçip minimalist bir yaşam sürmemiz gerektiğini savunan programlar izleriz.
Bu aşırı durumlar, bize bir orta yolun olmadığı düşüncesini empoze ediyor. Stoacılık, bence tam bu noktada işe karışıyor. Her şey, özgürlük ve iç huzuru ile yaşamakla ilgili. Epiktetos'un sözleriyle, para kazanmak istiyorsanız, kazanın! Fakat iç huzurunuz ve rahatlığınız hiçbir zaman para ile ilişkilendirilmemelidir.
Ve bu, Seneca'nın yaptığı şeyin tam olarak kendisiydi. Antik Roma'da zengin bir kişilik olan Seneca, politikaya da ilgi duyuyordu ve aynı zamanda büyük bir filozof olarak tanınıyordu. Peki, bu nasıl mümkün olabilir? Seneca, zenginliği hedefleyen ve bu konuda başarılı olan bir Stoacı filozof muydu? Evet, fakat onun değeri hiçbir zaman parasıyla ölçülmedi.
Seneca şöyle demiştir: “Kendinizi değerlendirmek istiyorsanız, paranızı, evinizi, rütbenizi bir yana bırakın ve iç dünyanızı gözden geçirin: çünkü o, gerçek halidir; aksi takdirde, kalitenizin ölçütünü başkalarının eline bırakmış olursunuz.”
Eğer zengin olmak için değerlerinizden vazgeçmeniz gerekiyorsa, bunu yapmaktan kaçının. Gerçekten önemli olan, paranız ve mülkleriniz olmaksızın hayatınıza bakıp "Kendimle gurur duyuyor muyum?" diye sorabilmektir.
Eğer tüm dışsal faktörleri bir yana bırakıp, gurur duyacak hiçbir şey yapmadığımızı düşünüyorsak, bu bir sorun işaretidir. Dolayısıyla ne yaparsanız yapın, her zaman karakterinize ve değerlerinize en üst düzeyde önem verin. Gerçek Stoacılığın zenginliğe ulaşma yolunun özü budur.
Önemli olan, paranın sizin üzerinizde herhangi bir etkisinin olmamasıdır. Birçok insan ya parasını kaybetme korkusu ya da asla yeterli olmayacağı endişesi taşır. Paranızı biriktiriyor ya da daha fazlasını kazanmaya çalışıyor olmanız fark etmez, eğer sürekli para düşünüyorsanız, hayatınız onun kontrolünde olur ve onun etrafında şekillenir. Bu, ödenmesi gereken ağır bir bedeldir. Sonuçta, para sadece bir araçtır ve elbette, daha fazlasına sahip olmak güzel bir şeydir.
Maaş gününden maaş gününe geçinen ve yokluk içinde büyümüş bir ailede yetişmiş biri olarak, yeterli paraya sahip olmamanın verdiği acıyı çok iyi anlıyorum.
Bu acı çoğunlukla nesiller boyunca bizimle kalır. Büyükbabamın aşırı tutumlu davranışları oğluna geçti ve o da bunları kendi çocuklarına aktardı, fakat şükürler olsun ki bu durum anneme kadar ulaşmadı. Kardeşlerinin sürekli her şeyin ne kadar pahalı olduğundan yakınmalarına karşın, annem Chanel parfümü gibi değer verdiği "pahalı" ürünlere para harcamaktan hiç çekinmez. "Bunları alabilecek gücüm varken alırım," diye düşünür. Bence bu, onun paraya karşı tutumlu olan kardeşlerine göre daha az düşkün olduğunu; yani zenginlik fikrine daha az bağlı olduğunu ve bu yüzden servetinin bir kısmını kaybetse bile bunu daha rahat karşılayabileceğini gösteriyor.
Bu gezegende sonsuza dek var olmayacağımızı hatırlamalıyız. Hayat, paranın bizi aşırı derecede etkilemesine izin vermeyecek kadar kısadır. Zengin olmak istiyorsanız, bu yolu izleyin. Eğer başaramazsanız, sorun yok. Önemli olan, sonuçlara çok bağlanmamak ve öz değerinizi yaşamın herhangi bir noktasında karşılaşabileceğiniz dışsal zorluklarla özdeşleştirmemektir. Hangi yolu seçerseniz seçin, paranın her şey olmadığını, ancak değerlerinizin ve karakterinizin her şey olduğunu kabul edin. Her şey gönlünüzce olsun. Kalın sağlıcakla…
Comments